Chicago kaynakça gösterme, akademik çalışmaların olmazsa olmazıdır ve doğru kullanıldığında çalışmanızın güvenilirliğini ve akademik değerini artırır. Bu blog yazısında, Chicago kaynakça sisteminin temel özelliklerini, atıf ve referans yöntemlerini, dipnotların nasıl kullanılacağını ve bu sistemin akademik yazılarınıza nasıl entegre edileceğini detaylı bir şekilde ele alacağız. Her başlık altında, tez düzenleme sürecinizde karşınıza çıkabilecek sorulara yanıtlar bulacak ve Chicago stilinin nüanslarını öğreneceksiniz. Bu rehber, tez yazımı sürecinizde kaynak gösterme konusunda size yol gösterecek ve çalışmalarınızın daha disiplinli ve sistemli bir şekilde ilerlemesini sağlayacak.
İçindekiler
Chicago kaynakça gösterme, akademik yazılarda kullanılan, kaynakların belirli bir format ve düzen içerisinde sunulduğu bir atıf sistemidir. Bu sistem, yazarların ve yayıncıların eserlerini doğru bir şekilde belirtmelerine olanak tanır. Chicago stili, eser adı, yazarın adı, yayın bilgileri ve sayfa numaralarını içerecek şekilde düzenlenmiş detaylı kaynakça listeleri oluşturur. Tarih, sanat, sosyal bilimler ve hukuk gibi alanlarda sıkça tercih edilen bu sistem, bilimsel çalışmaların güvenilirliğini ve okunabilirliğini artırır.
Chicago Stilinin Tarihi ve Gelişimi
Chicago stilinin kökeni, 1906 yılına dayanır ve bu stil, başlangıçta Chicago Üniversitesi basım işlerinde tutarlılık sağlamak amacıyla geliştirilmiştir. Stilin ilk resmi kılavuzu, “The Chicago Manual of Style” (Chicago Stil Kılavuzu), 1906’da basılan bir broşür formundayken, günümüzde geniş kapsamlı ve detaylı bir yayın haline gelmiştir. Chicago Üniversitesi Yayınevi tarafından yayımlanan bu kılavuz, akademik yazıların formatlanması ve atıf yapılması konusunda otoritatif bir kaynak olarak kabul edilmektedir.
Chicago stilinin gelişimi, akademik ve yayıncılık dünyasının ihtiyaçlarına yanıt vermek üzere sürekli olarak güncellenmiştir. Stil, özellikle tarih, hukuk ve sanat gibi alanlarda belgelerin ve kaynakların doğru bir şekilde atıf yapılmasını sağlamak amacıyla tercih edilir. Ayrıca, hem dipnot hem de yazar-tarih sistemini içeren esnek atıf opsiyonları sunarak, farklı disiplinlerdeki araştırmacılara uyum sağlar.
Bugüne kadar birçok kez revize edilen Chicago Manual of Style, akademik standartları belirlerken dijital yayıncılık ve internet kaynaklarına atıf yapma gibi modern ihtiyaçlara da uyum sağlamıştır. Bu evrim, Chicago stilinin sürekli olarak güncel kalmasını ve geniş bir kullanıcı kitlesi tarafından benimsenmesini sağlamıştır. Akademik yazım ve kaynakça hazırlama konusunda dünya çapında bir standart olarak, Chicago stili araştırmacılar ve yazarlar için değerli bir rehber olmaya devam etmektedir.
Chicago Kaynakça Göstermede Temel İlkeler
Chicago kaynakça gösterme sistemi, akademik yazılar için düzenli ve standartlaştırılmış bir atıf metodolojisidir. Bu sistem, eserlerin güvenilir ve doğrulanabilir kaynaklara dayandığını belgelemek amacıyla kullanılır ve yüksek akademik standartları korumayı amaçlar. Temel ilkeleri, Chicago stilinin disiplinlerarası uygulama esnekliği ve geniş kabul görmüş formatları sayesinde, araştırmacılar için vazgeçilmezdir.
- Alfabetik Sıralama: Tüm kaynaklar yazarın soyadına göre alfabetik olarak sıralanır.
- Tam Bilgi: Her kaynak için yazarın tam adı, eserin tam adı, yayınlandığı yer, yayıncı ve yayımlanma tarihi gibi temel bilgiler eksiksiz belirtilmelidir.
- Uygun Formatlama: Kitaplar, makaleler, web siteleri ve diğer kaynak türleri için özgü format kuralları uygulanır. Örneğin, kitaplar için baskı bilgileri, makaleler için cilt ve sayı numaraları belirtilir.
- Noktalama: Kaynak bilgileri arasındaki ayrımlar, uygun noktalama işaretleriyle (virgül, nokta) yapılarak bilgilerin net bir şekilde sunulması sağlanır.
- Erişim Tarihleri: Elektronik kaynaklar için, erişim tarihleri mutlaka eklenir. Bu, web içeriklerinin zaman içindeki değişiklikleri göz önüne alındığında özellikle önemlidir.
- Sayfa Numaraları: Alıntı yapılan içerik için ilgili sayfa numaraları da mutlaka kaynakçada belirtilir. Bu, okuyucuların doğrudan ilgili metne ulaşmalarını kolaylaştırır.
- Çeşitlilik: Görsel, sesli veya dijital materyaller dahil olmak üzere çeşitli medya türlerine uygun atıf formatları geliştirilmiştir.
Bu ilkeler, Chicago kaynakça gösterme sistemini kullanarak yapılan akademik çalışmaların, bilimsel topluluk içinde saygınlık kazanmasını ve araştırmaların güvenilirliğinin artmasını sağlar.
Chicago Atıf Sistemi
Chicago atıf sistemi, iki temel atıf formatı sunar: yazar-tarih ve dipnot-sonnot. Yazar-tarih formatı, sosyal bilimlerde tercih edilir ve yazarın soyadı ile eserin yayımlandığı yıl metin içinde parantez içinde gösterilir. Bu, okuyucuların hızlı bir şekilde kaynağa referans verilen metni bulmalarını sağlar. Dipnot-sonnot formatı ise daha çok tarih ve sanat tarihi gibi ayrıntı gerektiren disiplinlerde kullanılır. Bu format, metnin akışını kesintiye uğratmadan, okuyuculara detaylı bilgi sağlama fırsatı sunar.
Örnek:
- Yazar-Tarih Sistemi: Metin içinde (Doe 2020, 78).
- Dipnot-Sonnot Sistemi: Metin içinde bir referans^1.
- John Doe, Modern Tarih Üzerine Görüşler, (Ankara: Tarih Yayıncılık, 2020), 78.
Chicago Referans Sistemi
Chicago referans sistemi, eserde kullanılan tüm kaynakların yazar soyadı, yazar adının ilk harfi, eser başlığı, yayımlandığı yer ve tarih sırasıyla detaylandırıldığı bir kaynakça listesi oluşturur. Bu sistem, kitaplar, makaleler, elektronik kaynaklar ve daha birçok medya türünü kapsar, araştırmacılara geniş bir yelpazede kaynak türlerine uyum sağlama esnekliği sunar. Bu, modern akademik çalışmaların ihtiyaçlarına yanıt verir ve araştırmacıların bilgiye kolay erişimini sağlar.
Örnek:
- Makale Referansı: Jane Doe, “Sosyal Bilimlerde Metodolojik Yaklaşımlar,” Sosyal Araştırmalar Dergisi, cilt 10, no. 2 (2022): 50-65.
Chicago Dipnot Kaynakça Sistemi
Chicago dipnot kaynakça sistemi, metin içi dipnotları ve eserin sonundaki geniş kapsamlı kaynakça listesini birleştirir. Bu sistem, akademik çalışmalarda kaynaklara atıfta bulunurken yüksek derecede doğruluk ve şeffaflık sağlar. Metin içindeki her bir iddia veya bilgi için dipnot eklenir ve bu dipnotlar, çalışmanın içeriğini zenginleştirirken, okuyucuya metin akışını bozmadan derinlemesine bilgi sunar. Ayrıca, çalışma tamamlandığında, kaynakça bölümü tüm kaynakların detaylı bir özetini sağlayarak araştırma materyallerine erişimi kolaylaştırır.
Örnek:
- Metin içi atıf: Görüşler modern sanat üzerine^2.
- 2. Maria Vargas, Modern Sanatın Evrimi, (İstanbul: Sanat Dünyası Yayınları, 2019), 102-103.
- Kaynakça girişi: Vargas, Maria. Modern Sanatın Evrimi. İstanbul: Sanat Dünyası Yayınları, 2019.
Chicago Stilinde Alıntı Yapma: Pratik İpuçları
Chicago stilinde alıntı yapma, akademik yazıların doğruluk ve bütünlüğünü sağlamak için hayati bir rol oynar. Bu stil, belirli bir düzen ve kurallar seti sunar, böylece metinlerdeki bilgilerin kaynağı açık ve anlaşılır bir şekilde belirtilmiş olur. İşte Chicago stilinde alıntı yaparken faydalı olacak bazı pratik ipuçları:
Alıntı Türünü Belirleme: Chicago stilinde, metin içi alıntılar genellikle dipnot veya sonnot şeklinde yapılır. Ancak, sosyal bilimlerde yazar-tarih sistemi de kullanılabilir. Alıntı yapılacak çalışmanın disiplinine ve tercih edilen alıntı türüne göre doğru formatı seçmek önemlidir.
Dipnot ve Sonnot Kullanımı: Metin içinde bir iddia veya alıntı yaptığınızda, ilgili dipnotu sayfanın altına veya bölüm sonunda sonnota ekleyin. Bu notlarda, yazarın tam adı, eserin başlığı, yayın bilgileri ve sayfa numarası gibi detaylar yer almalıdır. Örneğin, bir kitaptan yapılan alıntı için: John Doe, Modern Tarih Üzerine, (New York: History Press, 2018), 23.
Erişim Tarihlerini Kaydetme: Online kaynaklardan yapılan alıntılarda, kaynağın URL adresi ve erişim tarihi mutlaka belirtilmelidir. Bu bilgi, kaynağın zaman içinde değişebileceği veya kaldırılabileceği gerçeğini göz önünde bulundurarak önem taşır.
Kısa Alıntılar ve Uzun Alıntılar: Chicago stilinde, beş satırdan kısa alıntılar tırnak içinde verilir ve dipnotla belirtilir. Beş satır veya daha uzun alıntılar ise blok alıntı formatında, ana metinden ayrı ve tek kenar boşluğu ile yazılır. Bu tür alıntılar için tırnak işareti kullanılmaz, ancak yine dipnot veya sonnot eklenmelidir.
Bibliyografi Listesi: Tüm kaynaklar, eserin sonunda bibliyografi veya kaynakça bölümünde listelenir. Bu liste, alıntılanan her kaynağın tam detaylarını içermeli ve alfabetik sırayla düzenlenmelidir.
Tutarlılık: Chicago stilinde alıntı yaparken, kullanılan formatın tüm doküman boyunca tutarlı olmasına özen gösterilmelidir. Bu, okuyucunun alıntıları kolaylıkla takip edebilmesi ve metindeki bilgilerin güvenilirliğini artırması açısından önemlidir.
Chicago stilinde alıntı yaparken bu ipuçlarını takip etmek, akademik yazıların profesyonellik ve akademik bütünlük açısından zenginleştirilmesine yardımcı olur. Her aşamada dikkatli olmak, eserinizi hem doğru hem de etkili bir şekilde sunmanıza olanak tanır.
Chicago Stilinde Kitap Atıfları Nasıl Yapılır?
Chicago stilinde kitap atıfları yaparken dikkat edilmesi gereken birkaç temel kural bulunmaktadır. Bu kurallar, akademik yazılarda kitaplardan yapılan alıntıların doğru ve tutarlı bir şekilde belgelenmesini sağlar. Atıf yaparken, eserin yazarının soyadı ve adının baş harfi, eserin tam adı, yayımlandığı yer, yayıncı ve yayım tarihi gibi bilgileri içermelidir.
Örneğin, bir kitap atfı aşağıdaki gibi yapılabilir: Ahmet Yılmaz’ın yazdığı “Edebiyat Üzerine” adlı kitap için atıf; Yılmaz, Ahmet. Edebiyat Üzerine. İstanbul: Edebiyat Yayınevi, 2015. şeklinde olmalıdır. Bu atıf formatı, yazarın soyadını önce verir, ardından yazarın adının baş harfi ve eserin ismi italik olarak belirtilir. Yayımlama bilgileri ise noktalama işaretleriyle ayrılır ve sonunda yayın yılı belirtilir.
Chicago stilinde, eğer kitap birden fazla yazar tarafından yazılmışsa, ilk yazarın adı soyadıyla başlar ve diğer yazarlar için ise ad ve soyad sıralaması kullanılır. Örneğin, dört yazarlı bir kitap için doğru atıf şu şekilde olur: Yılmaz, Ahmet, Mehmet Kaya, Ayşe Güneş, ve Ali Demir. Bilim ve Teknoloji. Ankara: Bilgi Yayınevi, 2020.
Chicago stilinde kitap atıfları, akademik çalışmalarda kaynakların kolayca takip edilebilirliğini ve doğrulanabilirliğini sağlamak amacıyla büyük önem taşır. Bu nedenle, atıf yaparken belirtilen formatın ve detayların eksiksiz olarak uygulanması gerekir. Bu sayede, akademik yazılarda güvenilirlik ve şeffaflık sağlanmış olur.
Chicago Stilinde Makale Atıfları Nasıl Yapılır?
Chicago stilinde makale atıfları, belirli bir düzeni takip eder ve bu düzen, atıf yapılan makalenin kolaylıkla bulunabilmesi ve doğrulanabilmesi için tasarlanmıştır. Atıf yaparken, makalenin yazarı veya yazarları, makalenin başlığı, derginin adı, cilt ve sayı numarası, yayımlandığı tarih ve sayfa numaraları bilgileri eksiksiz bir şekilde verilmelidir.
Örnek bir makale atfı aşağıdaki gibidir:
Özdemir, Serkan. “Yenilenebilir Enerji Kaynakları ve Gelecek Vizyonları.” Enerji Araştırmaları Dergisi, cilt 15, no. 4 (2019): 124-135. Bu atıfta, yazarın soyadı ve adı önce gelir, ardından makalenin başlığı tırnak içinde ve derginin adı italik olarak belirtilir. Derginin cilt ve sayı bilgileri, yayımlandığı yıl ve sayfa numaraları ise parantez içinde sunulur.
Eğer makale çevrimiçi bir kaynaktan alındıysa, erişim tarihi ve URL bilgisi de eklenmelidir. Örneğin: Karadağ, Mehmet. “Küresel Isınmanın Ekonomi Üzerindeki Etkileri.” Çevre ve Ekonomi, cilt 22, no. 1 (2021): 45-60. Erişim tarihi: 15 Nisan 2022. http://www.cevreveekonomi.com/makale123.pdf
Bu atıf biçimi, akademik camiada saygınlık kazanmanın ve araştırmaların kaynaklarının net bir şekilde belirlenmesinin bir yolu olarak kabul edilir. Ayrıca, makale atıfları, bilgi ve fikirlerin kökenlerini takip etmeyi kolaylaştırır, böylece bilimsel çalışmalar daha şeffaf ve doğrulanabilir hale gelir.
Chicago Stilinde Elektronik Kaynaklara Atıf Nasıl Yapılır?
Chicago stilinde elektronik kaynaklara atıf yaparken, geleneksel kaynaklardaki gibi tam ve doğru bilgi sunma prensibi devam eder. İnternet kaynaklarına yapılan atıflar, yazar veya organizasyonun adı, içeriğin başlığı, yayınlandığı web sitesi veya platformun adı, yayımlanma veya son güncellenme tarihi ve erişim tarihi gibi özellikleri içermelidir. Bu bilgiler, kaynağın güvenilirliğini artırır ve okuyucuların atıfta bulunulan içeriğe kolayca ulaşmasını sağlar.
Örnek bir elektronik kaynak atfı aşağıdaki gibi olabilir:
Yazarın adı soyadı (varsa), “İçeriğin Başlığı,” yayınlandığı web sitesi veya platformun adı, yayımlanma veya son güncellenme tarihi, URL adresi. Erişim tarihi: Erişim tarihi.
Örneğin, bir blog yazısına atıf yapıldığında:
Ayşe Toprak, “Sürdürülebilir Tarım Uygulamaları,” Çevre Bilinci Blogu, 5 Mayıs 2021, http://www.cevrebilinci.com/surdurulebilir-tarim. Erişim tarihi: 10 Ocak 2022.
Eğer kaynak belirli bir yazar tarafından yazılmamışsa, atıf organizasyon adı ile başlar. Elektronik kaynaklara atıf yaparken URL’nin yanı sıra erişim tarihinin de eklenmesi önemlidir çünkü internet üzerindeki içerikler zamanla değişebilir veya kaldırılabilir. Bu, akademik yazıların geçerliliğini ve doğruluğunu koruma altına alır. Chicago stilinde elektronik kaynaklara yapılan atıflar, modern araştırma ortamlarında bilgiye erişimin kolay ve güvenilir olmasını sağlamak için tasarlanmıştır.
Chicago Stilinde Görsel ve Multimedya Materyallerine Atıf Nasıl Yapılır?
Chicago stilinde görsel ve multimedya materyallerine atıf yapmak, bu tür kaynakların akademik çalışmalarda kullanımını doğru bir şekilde belgelemeyi amaçlar. Bu süreç, görsellerin, videoların, grafiklerin ve diğer multimedya içeriklerin nereden alındığını açıkça gösterir ve bu kaynaklara erişimi kolaylaştırır. Görsel ve multimedya materyallerine atıf yaparken, kaynağın yaratıcısı veya sahibi, başlık, oluşturulma tarihi, formatı ve erişim bilgileri gibi detaylar mutlaka belirtilmelidir.
Atıf yaparken öncelikle, materyalin yaratıcısının adı belirtilir; eğer bilinmiyorsa, materyali sağlayan kurumun adı kullanılır. Ardından, materyalin başlığı italik harflerle ve tırnak işareti içinde yazılır. Eserin oluşturulduğu veya yayımlandığı tarih belirtildikten sonra, materyalin formatı (örneğin, fotoğraf, video) eklenir. Son olarak, eserin bulunduğu platform, URL ve erişim tarihi gibi dijital erişim detayları sağlanır.
Örneğin, bir müze koleksiyonundan bir sanat eserine atıf yaparken format şöyle olabilir:
Ahmet Kaya, Gün Batımı, 1987, yağlıboya tablo, İstanbul Modern Sanat Müzesi, İstanbul, http://istanbulmodern.org/sanat/gun-batimi. Erişim tarihi: 22 Mart 2024.
Bu atıf biçimi, akademik ve araştırma topluluklarında görsel ve multimedya materyallerinin kullanımını destekler ve bilginin izlenebilirliğini artırır. Böylece, çalışmaların güvenilirliği ve erişilebilirliği maksimum düzeye çıkarılır.
Tez hazırlık sürecinizdeyseniz ve akademik redaksiyon hakkında detaylı bilgi almak isterseniz NKM Redaksiyon olarak bizimle iletişime geçmekten çekinmeyin.
Chicago Kaynakça İle İlgili Sık Sorulan Sorular
Chicago yazılım stili nedir?
Chicago Üniversitesi tarafından geliştirilen Chicago stili, akademik belgeleri biçimlendirmek için kullanılan bir kılavuzdur. Stil, atıf kurallarını ana hatlarıyla belirtir ve özellikle tarih, edebiyat ve sanat olmak üzere beşerî bilimlerde yaygın olarak kullanılır. Chicago stili, hem bilimlerde kullanılan bir yazar-tarih sistemine hem de öncelikle beşerî bilimlerde kullanılan bir not ve bibliyografya sistemine izin veren atıf sistemidir.
Chicago usulü dipnot verme teknolojisi nedir?
Chicago stilindeki dipnot atıf teknolojisi, atıfların referansın bulunduğu sayfanın en altına yerleştirilmesini içerir. Bu yöntem, metnin daha akıcı olmasını ve ayrıntılı atıf bilgilerini erişilebilir kılar ancak kesintiye uğratmaz. Dipnotlar, metinde üst simge şeklindeki bir sayı ile işaretlenir ve sayfanın en altında atfı tam içeren ve ona karşılık gelen numaralı bir dipnota yazılır.
Wordde Chicago nasıl yapılır?
Chicago stilini Microsoft Word’de uygulamak için
- İmlecinizi alıntının gerektiği yere getiriniz.
- “Referanslar” sekmesine gidiniz.
- İhtiyacınıza göre “Dipnot Ekle” veya “Son Not Ekle”ye tıklayınız. Bu, metne otomatik olarak bir üst simge numarası ekler ve sizi dipnot veya son not alanına götürür.
- Alıntınızı dipnot veya son nota yazınız.
- Alıntıyı Chicago stili yönergelerine göre biçimlendiriniz.
Kitap kaynağı Chicago usulüne göre nasıl yazılır?
Notlar ve kaynakça sistemini kullanarak Chicago tarzında bir kitaptan alıntı yapmak için:
- Dipnotta, yazarın tam adını, kitap başlığını (italik), yayıncının yerini, yayıncının adını, yayın yılını ve belirli pasajlar alıntılanmışsa sayfa numaralarını ekleyiniz. Örneğin:
- John Doe, Zamanın Tarihi (New York: Fictional Publishing Co., 2020), 15-29.
- Bibliyografyada yazarın adını ters çevirin (önce soyadı) ve sayfa numaralarını italik yapmayınız. Örneğin:
- Doe, John. Zamanın Tarihi . New York: Kurgusal Yayıncılık Şirketi, 2020.